Vajinal Kaşıntı Neden Olur ve Nasıl Geçer? Belirtileri ve Tedavisi

Vajinal kaşıntı, vajina girişi ve dış genital bölge (vulva) çevresinde hissedilen rahatsız edici kaşıntı ve tahriş durumudur. Bu yaygın şikâyet, birçok kadının hayatının bir döneminde karşılaşabileceği bir sorundur. Vajinal kaşıntı, basit bir tahrişten ciddi sağlık sorunlarına kadar farklı nedenlerden kaynaklanabilir. Kaşıntı hissi genellikle kızarıklık, yanma, şişlik veya akıntı gibi başka belirtilerle birlikte görülebilir. Op. Dr. Gönül Çimen bu konuda, erken teşhis ve uygun tedavinin önemine dikkat çekmektedir.

Vajinal Kaşıntı Nedir?

Vajinal kaşıntı, kadınların dış genital bölgesinde (vajina ve vulva çevresinde) oluşan kaşınma hissi ile karakterize bir durumdur. Bu kaşıntı, hafif bir rahatsızlık şeklinde olabileceği gibi kişinin günlük yaşamını etkileyecek kadar şiddetli de seyredebilir. Vajinal kaşıntı tek başına bir hastalık değil, altında yatan başka bir sorunun belirtisidir. Yani çoğu zaman enfeksiyon, alerji veya hormonal değişiklik gibi bir sebebe bağlı olarak ortaya çıkar. Vajinal bölgede kaşıntı ile birlikte kızarıklık, yanma hissi, akıntı veya şişlik de görülebilir. Bu durum, vücudun o bölgesinde bir tahriş veya dengesizlik olduğuna işaret eder.

Vajinal Kaşıntının Nedenleri Nelerdir?

Vajinal bölgede kaşıntıya yol açabilecek birden fazla faktör bulunmaktadır. En yaygın nedenler genel olarak şunlardır:

• Enfeksiyonlar: Vajinal mantar enfeksiyonu, bakteriyel vajinoz, trikomoniyaz gibi vajina enfeksiyonları kaşıntının en sık sebeplerindendir. Ayrıca genital herpes, klamidya veya bel soğukluğu (gonore) gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar da kaşıntı yapabilir. Parazitler (örneğin kasık biti veya uyuz) de yoğun genital kaşıntıya neden olabilir.
• Alerji ve Tahriş: Sabun, şampuan, parfümlü ped veya tampon, deodorant, vajinal duş ve spermisit gibi kimyasal maddelerle temas sonucunda kontakt dermatit adı verilen alerjik reaksiyon gelişebilir. Bunun yanı sıra, dar veya sentetik iç çamaşırı giymek, hijyenik olmayan tuvalet kağıdı kullanmak ya da bölgeyi jiletle traş etmek ciltte tahrişe yol açarak kaşıntı oluşturabilir.
• Cilt Hastalıkları: Egzama (dermatit) veya sedef hastalığı gibi kronik cilt rahatsızlıkları, genital bölgede de ortaya çıkarak kaşıntıya sebep olabilir. Ayrıca vulvar liken skleroz gibi bazı özel dermatolojik durumlar da vulva derisinde incelme ve beyaz plaklar ile birlikte şiddetli kaşıntı yapabilir.
• Hormonal Değişimler: Menopoz döneminde östrojen hormonunun azalmasına bağlı vajinal kuruluk ve doku incelmesi (atrofik vajinit) oluşur, bu da kaşıntı ve yanma hissine yol açabilir. Benzer şekilde hamilelik gibi hormonal dalgalanmaların yaşandığı dönemlerde veya adet öncesi dönemde de geçici kaşıntı şikâyeti ortaya çıkabilir.
• Yetersiz veya Aşırı Hijyen: Genital bölgenin çok seyrek temizlenmesi, ter ve nem birikimine yol açarak tahrişe ve enfeksiyona zemin hazırlayabilir. Tam tersine, vajinayı içerden yıkamak (vajinal duş) veya bölgeyi sık sık sert sabunlarla temizlemek de doğal dengeyi bozarak kaşıntıya neden olabilir.
• Diğer Nedenler: Stres ve bağışıklık sisteminin zayıflaması, mevcut enfeksiyonların kolaylaşmasına yol açarak kaşıntıyı tetikleyebilir. Çok nadir de olsa, vulva bölgesinin inatçı kaşıntısı altta yatan vulvar kanser gibi ciddi bir durumun belirtisi olabilir (ancak bu oldukça seyrektir). Her durumda, kaşıntının kesin sebebini belirlemek önemlidir.

Vajinal Kaşıntının Belirtileri Nelerdir?

Vajinal kaşıntıya genellikle başka belirtiler eşlik edebilir. Bu belirtiler, kaşıntının altında yatan nedene göre değişiklik gösterebilir. Yaygın olarak görülen şikâyetler şunlardır:

• Sürekli veya Yoğun Kaşıntı: Genital bölgede durdurulamayan kaşınma isteği, özellikle gece yatarken artış gösterebilir.
• Yanma Hissi: Vajina ve vulva etrafında, özellikle idrar yaparken veya cinsel ilişki sırasında hissedilen yanma veya batma hissi.
• Kızarıklık ve Şişlik: Dış genital bölgede cilt tahrişine bağlı olarak kızarmış veya normalden daha kabarık, şiş görünüm.
• Vajinal Akıntı Değişiklikleri: Normalden farklı renk, koku veya kıvamda akıntı görülmesi. Örneğin, beyaz ve peynirimsi akıntı mantar enfeksiyonunu düşündürürken, gri veya yeşil renkli, kötü kokulu akıntılar bakteriyel veya paraziter enfeksiyonlara işaret edebilir.
• Kötü Koku: Özellikle enfeksiyona bağlı durumlarda balık kokusunu andıran veya keskin bir kötü koku duyulması.
• Ağrı ve Hassasiyet: Genital bölgede dokunmakla artan hassasiyet, cinsel ilişki sırasında ağrı (disparoni) veya genel rahatsızlık hissi. İlerlemiş vakalarda otururken bile rahatsızlık olabilir.
• Ciltte Lezyonlar: Bazı durumlarda kaşıntıya bağlı deride küçük çatlaklar, yara izleri oluşabilir. Eğer kaşıntının nedeni uçuk (genital herpes) gibi bir enfeksiyonsa, bölgede içi sıvı dolu kabarcıklar veya yaralar da görülebilir.

Vajinal Kaşıntıya Yol Açan Enfeksiyonlar

Vajinal kaşıntının en sık nedenlerinden biri enfeksiyonlardır. Vajina ve vulva bölgesinde meydana gelen çeşitli enfeksiyonlar kaşıntıya yol açabilir. Başlıca enfeksiyon kaynaklı nedenler şunlardır:

• Mantar Enfeksiyonu (Kandidiyazis): Vajinal mantar enfeksiyonu, Candida adı verilen mantarların aşırı çoğalmasıyla ortaya çıkar. En belirgin belirtileri şiddetli kaşıntı, vajinada yanma ve beyaz renkli, peynirimsi akıntı olmasıdır. Mantar enfeksiyonları genellikle cinsel yolla bulaşmaz; bağışıklığın düşmesi, antibiyotik kullanımı veya gebelik gibi durumlar mantar riskini artırabilir.
• Bakteriyel Vajinoz: Vajinadaki doğal bakteri dengesinin bozulması sonucu oluşan bu enfeksiyonda kaşıntı yanında kötü kokulu (balık kokusuna benzer) gri-beyaz bir akıntı görülür. Bakteriyel vajinoz, vajinanın pH dengesinin değişmesiyle ortaya çıkar ve tedavi edilmezse rahatsız edici kokuyla birlikte kaşıntıya sebep olabilir.
• Trikomoniyaz: Trichomonas vaginalis adlı parazitin neden olduğu, cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur. Yeşilimsi-sarı, köpüklü ve kötü kokulu akıntı ile birlikte vajinal kaşıntıya ve idrar yaparken yanmaya yol açabilir. Trikomoniyaz, kadınlarda olduğu kadar erkeklerde de tedavi edilmesi gereken bir enfeksiyondur.
• Cinsel Yolla Bulaşan Diğer Enfeksiyonlar: Klamidya, bel soğukluğu (gonore) gibi bakteriyel enfeksiyonlar da vajinal bölgede tahriş ve akıntıya sebep olabilir. Genital herpes (uçuk) virüsü ise bölgede kaşıntıyla birlikte ağrılı yaralar oluşturabilir. Human papilloma virüsünün (HPV) yol açtığı genital siğiller de vulva veya vajina etrafında kaşıntı ve küçük et beni benzeri lezyonlarla kendini gösterebilir.
• Parazit Kaynaklı Enfeksiyonlar: Cinsel bölgeye yerleşebilen kasık bitleri (pubik bit) yoğun kaşıntıya neden olmalarıyla bilinir; genellikle cinsel temasla veya ortak kullanılan iç çamaşırı/çarşafla bulaşabilirler. Ayrıca vücudun başka yerlerinden bulaşan uyuz (scabies) paraziti de genital bölgede tutulursa şiddetli kaşıntı ve döküntü yapabilir.

Alerjik Reaksiyonlar ve Cilt Sorunları

Vajinal bölgede ortaya çıkan kaşıntının bir diğer önemli nedeni, cildi etkileyen alerjik reaksiyonlar veya dermatolojik sorunlardır. Hassas genital deri, çeşitli kimyasallara ya da malzemelere karşı tepki gösterebilir; ayrıca bazı cilt hastalıkları doğrudan vulva bölgesinde belirtilere yol açabilir:

• Kontakt Dermatit (Alerji/Tahriş): Genital bölgenin tahriş edici maddelerle teması sonucunda oluşan deri iltihabıdır. Parfümlü sabunlar, kokulu duş jelleri, deodorantlar, pedler, tamponlar, kayganlaştırıcılar veya prezervatiflerdeki lateks gibi maddeler hassas bölgede alerjik reaksiyona sebep olabilir. Kontakt dermatitte genellikle ani başlayan kaşıntı, kızarıklık ve bazen deride döküntü görülür. Bu durumda tahriş edici ürünün kullanımının kesilmesiyle şikâyetler azalır.
• Cilt Hastalıkları: Egzama (atopik dermatit) gibi allerjik zemini olan cilt hastalıkları vajina çevresinde kuruluk ve kaşıntı ataklarına yol açabilir. Sedef hastalığı, vücudun diğer bölgelerinde olduğu gibi genital bölgede de kırmızı, pullu plaklar ve kaşıntı yapabilir. Vulvar liken skleroz adlı kronik cilt hastalığında vulva derisi incelir, beyazlaşır ve yoğun kaşıntı hissi oluşur. Bu tip cilt sorunları uzun seyirli olup dermatolog ve jinekolog takibi gerektirebilir.

Hormonal Dengesizlikler ve Menopozda Kaşıntı

Vajinal dokunun sağlığı, vücuttaki hormonal dengeyle yakından ilişkilidir. Özellikle östrojen hormonu düzeylerindeki değişimler, vajina ve vulvanın nemlilik ve asitlik seviyesini etkiler. Hormonlardaki dalgalanmaların kaşıntıya etkileri şu şekildedir:

• Menopoz ve Östrojen Azalması: Menopoz dönemine giren kadınlarda yumurtalıkların ürettiği östrojen hormonu belirgin biçimde azalır. Bunun sonucunda vajinal kuruluk, incelme ve esneklik kaybı yaşanır. Vajinal dokuların bu şekilde incelmesi ve nemini yitirmesi durumuna atrofik vajinit denir. Atrofik vajinitte vajina duvarları hassaslaşıp kolay tahriş olur, bu da sürekli bir kaşıntı ve yanma hissine yol açabilir. Ayrıca menopozdaki kadınlar cinsel ilişki sırasında ağrı (kuruluk nedeniyle) ve sonrasında hafif kanama da yaşayabilir.
• Diğer Hormonal Değişimler: Gebelik süresince artan progesteron ve östrojen seviyeleri vajinal flora dengesini etkileyebilir; bazı anne adayları bu dönemde mantar enfeksiyonlarına bağlı kaşıntı atakları geçirebilir. Doğum sonrası emzirme döneminde de östrojen geçici olarak düşük seyrettiğinden vajinal kuruluk ve kaşıntı görülebilir. Adet dönemi öncesindeki günlerde hormon seviyelerindeki oynamalar, bazı kadınlarda geçici kaşıntı ve hafif irritasyona neden olabilir. Genellikle adet kanaması başlayınca bu tür kaşıntılar kendiliğinden düzelir. Eğer hormonal nedenli kaşıntı hayat kalitesini etkiliyorsa, doktor gerekli durumlarda lokal östrojen kremleri veya nemlendiriciler önerebilir.

Vajinal Kaşıntı Nasıl Teşhis Edilir?

Vajinal kaşıntı şikâyeti ile doktora başvuran bir hastada, öncelikle kaşıntının altında yatan nedeni bulmak için detaylı bir değerlendirme yapılır. Teşhis sürecinde izlenen adımlar genel hatlarıyla şöyledir:

• Tıbbi Öykü ve Fizik Muayene: Doktor ilk olarak hastanın şikâyetlerini, ne zamandır devam ettiğini ve eşlik eden diğer belirtileri sorgular. Kullanılan kişisel temizlik ürünleri, cinsel aktiflik durumu, korunma yöntemleri ve benzeri bilgiler alınır. Ardından jinekolojik muayene gerçekleştirilir. Doktor, dış genital bölgeyi kızarıklık, akıntı, yara veya siğil açısından gözlemler; gerekirse spekulum aracılığıyla vajina duvarlarını ve rahim ağzını da kontrol eder.
• Laboratuvar İncelemeleri: Muayene esnasında vajinal akıntıdan veya gerektiğinde vulva derisinden örnek alınarak laboratuvara gönderilebilir. Vajinal kültür testleriyle mantar veya bakteri üremesi olup olmadığı incelenir. Bazı durumlarda alınan örnek mikroskop altında değerlendirilerek mantara ait hifeler veya Trikomonas paraziti gibi etkenlerin varlığı araştırılır. Vajinanın pH ölçümü de bakteriyel vajinoz gibi durumların teşhisini destekleyebilir. Eğer cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondan şüpheleniliyorsa, klamidya, gonore, HIV veya sifiliz gibi CYBE testleri de istenebilir.
• Diğer Tetkikler: Kaşıntının nedeni ilk etapta anlaşılamazsa veya kronik bir sorun düşünülürse ileri tetkikler gerekebilir. Örneğin, tekrarlayan veya iyileşmeyen vakalarda doktor Pap smear testi yaparak rahim ağzı hücrelerini kontrol edebilir. Vulva derisinde şüpheli bir lezyon varsa küçük bir biyopsi alınarak patolojik inceleme yapılabilir. Ayrıca alerjik bir reaksiyondan kuşkulanılıyorsa, temas ettiği ürünleri değiştirmek veya alerji testleri yapmak gündeme gelebilir. Doktor, elde ettiği tüm bulguları birleştirerek kaşıntının asıl sebebini teşhis eder.

Vajinal Kaşıntı Nasıl Geçer? Tedavi Yöntemleri

Vajinal kaşıntının tedavisi, kaşıntıya yol açan altta yatan sebebe göre planlanır. Bu nedenle doğru teşhis konulduktan sonra, nedene yönelik uygun tedavi yöntemine başlanmalıdır. Başlıca tedavi yaklaşımları şöyledir:

• Mantar Enfeksiyonlarının Tedavisi: Vajinal mantar (kandida) tespit edilirse, antifungal (mantar karşıtı) ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar krem, vajinal fitil veya ağızdan hap formunda olabilir. Reçetesiz satılan bazı antifungal krem ve ovüller de vardır; ancak ilk kez mantar enfeksiyonu yaşayan kişilerin öncelikle doktora danışması önerilir. Tedavi süresince şikâyetler geçse bile ilacı belirtilen süre boyunca kullanmak önemlidir.
• Bakteriyel Enfeksiyonların Tedavisi: Bakteriyel vajinoz gibi bakterilerin neden olduğu vajina enfeksiyonlarında genellikle antibiyotik ilaçlar reçete edilir. Metronidazol veya klindamisin gibi antibiyotikler tablet ya da vajinal krem şeklinde kullanılabilir. Benzer şekilde, klamidya veya gonore gibi cinsel yolla bulaşan bakteri kaynaklı enfeksiyonlar da ağızdan alınan uygun antibiyotiklerle tedavi edilir. Antibiyotik tedavisinde ilaçların düzenli alınması ve kürün tamamlanması şarttır.
• Paraziter Enfeksiyonların Tedavisi: Trikomoniyaz saptandığında antiparaziter özellikteki metronidazol veya tinidazol gibi ilaçlar kullanılır. Bu enfeksiyon cinsel partnerler arasında geçebildiği için, eş tedavisi de önem taşır. Kasık bitleri tespit edilirse, eczanelerde bulunan özel bit şampuanları ve topikal losyonlar kullanılarak bitler temizlenir; uyuz parazitine karşı ise permetrin gibi kremler uygulanır.
• Viral Enfeksiyonların Tedavisi: Genital herpes (HSV) tamamen yok edilemese de antiviral ilaçlarla (asiklovir vb.) kontrol altına alınabilir; atak süreleri kısaltılıp şiddeti azaltılır. HPV’nin neden olduğu genital siğiller için doktor tarafından kriyoterapi (dondurma), yakma veya topikal asitli solüsyonlarla siğil tedavisi yapılabilir. Cinsel yolla bulaşan viral enfeksiyonlarda partnerin de değerlendirilmesi ve gerekirse tedavisi önemlidir.
• Alerji ve Cilt Sorunlarının Tedavisi: Kontakt dermatit nedeniyle gelişen kaşıntıda yapılacak ilk şey, sorumlu olduğu düşünülen ürünlerin kullanımını bırakmaktır. Şikâyetler şiddetliyse doktor onayıyla kısa süreli topikal kortikosteroid kremler veya ağızdan antihistaminik ilaçlar kullanılabilir. Egzama veya liken skleroz gibi cilt hastalıklarında, dermatologlar tarafından önerilen özel kremler (örneğin güçlü kortizonlu merhemler) ve nemlendiriciler uzun vadeli kontrol için gerekebilir.
• Hormonal Nedenlerin Tedavisi: Menopoz sonrası östrojen eksikliğine bağlı kaşıntı ve kuruluk şikâyetlerinde, doktor vajinal bölgeye uygulanan östrojen kremleri veya tabletleri önerebilir. Bu lokal hormon tedavisi, vajina dokusunu yenileyerek kaşıntıyı azaltmaya yardımcı olur. Ayrıca, vajinal nemlendiriciler ve kayganlaştırıcı jeller de kuruluğun giderilmesinde kullanılabilir.
• Destekleyici ve Genel Önlemler: Nedene yönelik tedaviye ek olarak, kaşıntıyı hafifletmek ve iyileşmeyi hızlandırmak için bazı genel önlemler alınmalıdır. Genital bölgenin temiz, serin ve kuru tutulması, pamuklu iç çamaşırı giyilmesi ve tahrişe yol açan dar giysilerden kaçınılması rahatlama sağlar. Kaşıntının arttığı durumlarda doktor uygun görürse kısa süreli yatıştırıcı kremler verebilir; ancak bu kremler belirtilen süreden uzun kullanılmamalıdır. Tedavi boyunca bölgeyi kaşımamaya özen göstermek, böylece cildi ikinci kez yaralamamak da iyileşme için kritiktir.

Evde Uygulanabilecek Rahatlatıcı Öneriler

Tıbbi tedavinin yanı sıra, vajinal kaşıntıyı hafifletmek için evde uygulanabilecek bazı basit önlemler ve doğal yöntemler vardır. Bu öneriler, kaşıntının nedenine bakılmaksızın semptomları yatıştırmaya yardımcı olabilir:

• Ilık Su ile Temizlik: Genital bölgeyi günde bir-iki kez ılık suyla yıkamak, kaşıntıya yol açan akıntı veya tahriş edici maddelerin uzaklaşmasını sağlar. Sabun kullanılacaksa, parfümsüz ve pH değeri uygun (hafif asidik) intim temizleyiciler tercih edilmelidir. Kesinlikle vajina içine duş (sprey) uygulanmamalıdır.
• Soğuk Kompres: Kaşıntı hissi çok bunaltıcı ise, temiz bir beze sarılmış buz paketi ya da soğuk kompresi birkaç dakika süreyle dış genital bölgeye uygulamak geçici rahatlama sağlayabilir. Aşırı soğuk direkt tene temas ettirilmemeli, bez veya havlu aracılığıyla uygulanmalıdır.
• Karbonatlı Su ile Oturma Banyosu: Bir leğen ılık su içerisine bir veya iki yemek kaşığı karbonat (sodyum bikarbonat) ekleyerek hazırlanacak oturma banyosu, özellikle mantar enfeksiyonuna bağlı kaşıntıda rahatlama sağlayabilir. Karbonatlı su, vajinal ortamın pH’ını düzenleyerek mantarların aşırı üremesini engellemeye destek olur. Bu banyo 10-15 dakika kadar sürdürülebilir ve haftada birkaç kez uygulanabilir.
• Elma Sirkesi ile Dış Temizleme: Doğal elma sirkesi antimikrobiyal özelliklere sahiptir. Bir bardak ılık suya 1-2 yemek kaşığı elma sirkesi ekleyip karıştırarak elde edilen çözeltiyle dış genital bölge nazikçe silinebilir ya da bu suyla kısa süreli oturma banyosu yapılabilir. Elma sirkesi, özellikle hafif mantar enfeksiyonu durumlarında kaşıntıyı azaltmaya yardımcı olabilir. (Not: Sirke kesinlikle seyreltilmeden vajina içine uygulanmamalıdır, yalnızca dış temizlik için kullanılmalıdır.)
• Havalandırma ve Doğru Giyim: Evde dinlenirken pamuklu ve bol giysiler giymek, hatta mümkünse bir süre iç çamaşırı giymeden bölgenin havalanmasını sağlamak kaşıntıyı hafifletebilir. Dar pantolonlar ve sentetik iç çamaşırları kaşıntıyı artırabileceğinden, kaşıntı geçene kadar rahat kıyafetler tercih edilmelidir.
• Kaşımaktan Kaçınma: Kaşınan bölgeyi kaşımak anlık rahatlama verse de, aslında cildi daha fazla tahriş ederek kaşıntıyı körükler. Tırnaklar bölgeye zarar verebilir ve enfeksiyon riskini artırır. Bu nedenle mümkün olduğunca kaşımamaya çalışılmalı; çok rahatsız edici ise soğuk kompres veya doktorun önerdiği kremler kullanılmalıdır.
• Beslenme ve Probiyotik Takviyesi: Özellikle sık tekrarlayan vajinal enfeksiyonları olan kişilerde yoğurt, kefir gibi probiyotik içeren besinlerin tüketimi vajinadaki yararlı bakteri dengesini destekleyebilir. Şeker ve maya içeriği yüksek gıdaların aşırı tüketiminden kaçınmak da mantar enfeksiyonu riskini azaltmaya katkı sağlar. Bol su içmek, vücudun genel toksin atma ve nem dengesini koruma mekanizmalarını destekler.

Vajinal Kaşıntıdan Korunma Yolları

Vajinal kaşıntı sorunuyla karşılaşmamak veya tedavi sonrası tekrarlanmasını önlemek için alınabilecek bazı koruyucu önlemler vardır. Aşağıdaki yaşam tarzı ve hijyen önerileri, vajinal sağlığı koruyarak kaşıntı riskini azaltmaya yardımcı olur:

• Düzenli ve Doğru Hijyen: Genital bölgenin her gün ılık su ile nazikçe temizlenmesi önemlidir. Tuvalet sonrası temizlikte daima önden arkaya doğru (vajinadan anüse doğru) silinmelidir, böylece bakterilerin vajinaya taşınması engellenir. Vajinal duş yapmaktan kaçının; vajina kendi kendini temizleyen bir organdır ve içini yıkamak faydadan çok zarar getirebilir.
• Uygun İç Çamaşırı ve Giysi Seçimi: Pamuklu, hava alan iç çamaşırları tercih edin. Sentetik, naylon ve çok sıkı iç çamaşırları uzun süre giymemeye çalışın. Uyurken mümkünse daha bol ve rahat giysiler giyin. Spor yaptıktan veya terledikten sonra ıslak giysilerinizi (mayo, spor kıyafeti gibi) vakit kaybetmeden değiştirin.
• Kozmetik Ürünlerden Kaçınma: Vajina çevresine parfümlü sabunlar, deodorantlar, pudralar veya kokulu kadın hijyen ürünleri uygulamayın. Bu tip ürünler bölgenin doğal florasını bozup tahrişe neden olabilir. Kullanacağınız ped, tampon gibi ürünlerin kokusuz ve pamuksu yüzeyli olmasına dikkat edin.
• Güvenli Cinsel İlişki: Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan korunmak için prezervatif kullanımı en etkili yöntemlerden biridir. Özellikle yeni bir partner ile birlikte olurken korunmaya özen gösterin. Cinsel ilişkide bulunurken yeterli vajinal nemlenme (kayganlık) olduğundan emin olun; gerekirse su bazlı kayganlaştırıcılar kullanın. Kuruluk nedeniyle oluşan sürtünme, sonrasında tahriş ve kaşıntıya yol açabilir.
• Sağlıklı Yaşam ve Bağışıklık: Dengeli beslenme ve yeterli uyku, vücut direncini yüksek tutarak enfeksiyonlara karşı koruma sağlar. Aşırı şeker tüketimi, tekrarlayan mantar enfeksiyonlarına zemin hazırlayabileceğinden, diyetinizi buna göre düzenleyin. Kronik bir hastalığınız (örn. diyabet) varsa, kan şekerinizi kontrol altında tutmak vajinal enfeksiyon riskini azaltır. Stresi yönetmek de bağışıklık sistemine olumlu yansıyacağından, düzenli hafif egzersiz, yoga veya meditasyon gibi yöntemlerden faydalanın.
• Periyodik Kontroller: Herhangi bir şikâyet olmasa bile düzenli aralıklarla jinekolojik muayene ve smear testi yaptırmak, olası sorunları erken tespit etmeye yardımcı olur. Özellikle menopoz sonrasında veya sık enfeksiyon geçiren kişiler, doktor tavsiyesine göre daha sık kontrollerle vajinal sağlıklarını izlemelidir.

Ne Zaman Doktora Gidilmeli?

Vajinal kaşıntı hafif düzeyde ve kısa süreli ise, yukarıdaki evde bakım önerileriyle genellikle kontrol altına alınabilir. Ancak bazı durumlarda vakit kaybetmeden doktora başvurmak gerekir. Aşağıdaki hallerde bir Kadın Hastalıkları ve Doğum uzmanına (jinekologa) görünmek uygun olacaktır:

• Kaşıntı 1 Haftadan Uzun Sürüyorsa: Evde uygulanan önlemlere rağmen kaşıntı birkaç günde azalmıyor veya aksine artıyorsa.
• Şiddetli Kaşıntı ve Rahatsızlık: Kaşıntı günlük yaşamı veya uyku düzenini bozacak kadar yoğunsa, otururken bile rahatsızlık veriyorsa.
• Anormal Akıntı ve Koku: Kaşıntıya eşlik eden sarı-yeşil, gri veya kanlı akıntı varsa ya da belirgin şekilde kötü kokulu bir akıntı gözleniyorsa.
• Ağrı, Yanma ve Şişlik: Genital bölgede yaygın kızarıklık, şişme, hassasiyet veya idrar yaparken şiddetli yanma gibi bulgular mevcutsa.
• Ciltte Yara veya Kabarcıklar: Vulva veya vajina etrafında geçmeyen çatlaklar, ülserler, su dolu kabarcıklar (herpes benzeri) veya sıradışı bir lezyon fark edildiyse.
• Tekrarlayan Enfeksiyonlar: Vajinal kaşıntı sık sık tekrar ediyorsa (örneğin birkaç ay arayla sürekli mantar enfeksiyonu geçiriliyorsa) altta yatan nedeni araştırmak için doktora danışılmalıdır.
• Hamilelik veya Özel Durum: Hamilelik sırasında kaşıntı ortaya çıkarsa, kendi kendine tedaviye girişmeden önce mutlaka doktora danışılmalıdır. Aynı şekilde, bağışıklık sistemini etkileyen bir hastalığı olan veya yeni bir cinsel partneri bulunan kişilerde kaşıntı geliştiğinde de tıbbi değerlendirme önemlidir.

Vajinal Kaşıntı Hakkında Sık Sorulan Sorular